Bent u uit elkaar en dient uw ex uit de hypotheekakte? Of wenst u zelf uit de hypotheekakte geschrapt te worden. Dan heeft u te maken met ‘ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid’.

Dit is een juridische term, daar zullen we u niet te lang mee lastigvallen. Neem gewoon via de mail, telefoon of chat contact met ons op. Dan leggen we u graag uit wat we nodig hebben om dit te ‘cheffen’ voor u.

Een beschrijving van het proces

Ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid, hoe werkt dat nu precies? Indien jullie samen een huis bezitten met een gezamenlijke hypotheek en jullie gaan uit elkaar kan er sprake van ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid zijn. Deze situatie komt voor bij een echtscheiding of relatiebreuk waarbij één van beiden de woning met hypotheek wenst over te nemen. 

Hoewel het makkelijk klinkt om één partij te verwijderen uit de hypotheekakte is dit een bewerkelijk proces. In sommige gevallen is het compleet afsluiten van een nieuwe hypotheek eenvoudiger en sneller geregeld. Het komt soms voor dat een procedure tot ontslag van hoofdelijke aansprakelijkheid maanden in beslag neemt. Een juiste en complete voorbereiding kan de doorlooptijd aanzienlijk versnellen.

Hoe u zelf een goede voorbereiding van dit proces ter hand kunt nemen valt in het artikel te lezen. We gaan in dit artikel uit van de meest voorkomende situatie en dat is dat iemand op fiftyfifty basis de woning bezit.

Betaalbaarheid woonlasten hypotheek

De bank of geldverstrekker gaat namelijk beoordelen of de achterblijvende partner voldoende inkomen heeft om de lasten van de hypotheek te dragen. Het is namelijk zo dat u samen ‘hoofdelijk aansprakelijk’ bent voor het betalen van de maandelijkse hypotheeklasten. Na het ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid heeft de bank alleen nog de achterblijvende partner om de vordering te verhalen indien de maandelijkse betalingen uitblijven.

Doorlooptijd proces van procedure hoofdelijk ontslag hypotheek

Gemiddeld kan een proces binnen 4 tot 10 weken geregeld zijn. Dat hangt mede af van de volgende factoren :

• Zijn de afspraken tussen u en uw ex-partner duidelijk en bindend vastgelegd;
• Is de notaris flexibel in het meewerken, vraag bij het vergelijken van notarisoffertes ook naar de verwerkingstijd;
• Met welke geldverstrekker heeft u te maken? Is dit een Nederlandse geldverstrekker met eigen serviceorganisatie of een zogeheten schaduwbank die met externe serviceproviders werkt. De laatste variant levert veel vertraging op;
• Dient de woning nog getaxeerd te worden of is er op voorhand al overeenstemming over de waarde van de gezamenlijke woning.

Kan ik mijn hypotheek ook oversluiten?

Eigenlijk zijn er twee opties om de hypotheek op één naam te krijgen. De eerste optie is om de ex-partner uit de hypotheekakte te laten ontslaan. Dit noemen we dus de procedure voor ontslag uit hoofdelijke aansprakelijkheid.

De andere oplossing om de hypotheek op uw naam te krijgen is om de hypotheek over te sluiten naar een andere geldverstrekker. Daarmee krijgt u tevens de mogelijkheid om uw rentecontract te verbeteren. Als u nu een hypotheekrente van 4% hebt afgesproken en u wenst de hypotheek over te sluiten naar de huidige lagere marktrente van bijvoorbeeld 2% bespaart u ook meteen op uw maandlasten.

Wenst u meer informatie over het oversluiten van uw hypotheek dan leest u in dit artikel meer over dit onderwerp.

Werkwijze procedure ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid

Zodra u of de vertrekkende partner van plan is om de woning en hypotheek over te nemen kunnen wij u begeleiden. Ook vaak al in de fase voorafgaand aan deze keuze.

De volgende stappen in de procedure van hoofdelijk ontslag volgen we dan :

• Inventarisatie van uw wensen en informatie over reeds lopende financiële producten;
• Haalbaarheids- en besparingsanalyse overnemen hypotheek of afsluiten geheel nieuwe hypotheek;
• Terugkoppeling van deze uitkomst middels een adviesgesprek;
• Hierna maken we afspraken over de uitvoering van de eventuele adviesopdracht. Dit is maatwerk en afhankelijk van uw keuzes spreken we een vast tarief af.

Op voorhand weet u wat de kosten zijn en blijkt het toch niet mogelijk zijn om de hypotheek af te sluiten of over te nemen heeft u geen advieskosten. Wij werken op basis van no cure no pay.

Stappenplan ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid

Hoe kan ik mij voorbereiden op de procedure ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid?

Met deze checklist kunt u documenten verzamelen die nodig zijn om het kennismakingsgesprek met een hypotheekadviseur of financieel planner goed in te gaan. Des te meer informatie er is, des te concreter de informatievoorziening tijdens het gesprek kan worden.

Belastingdienst aandachtspunten

Naast de punten die voor u belangrijk zijn bij de scheiding, heeft de Belastingdienst ook ‘wensen’. Dit wensenpakket is gebaseerd op wetgeving, maar ook op basis van praktijkervaring door de inspecteurs. De Belastingdienst heeft de fiscale aandachtspunten in een handig overzicht opgenomen. Met deze informatie kunt u zich ook voorbereiden op de belastingaangifte na uw scheiding.

Afzonderlijk of samen aangifte doen

Op het moment dat u gaat scheiden heeft u een periode van overlap en heeft u nog met elkaar te maken. Bijvoorbeeld omdat er gezamenlijke aftrekposten zijn. De Belastingdienst doet de volgende aanbevelingen over het doen van aangifte in het scheidingsjaar :

• Er worden minder fouten gemaakt bij een gezamenlijke belastingaangifte;
• De verdeling van vrije aftrekposten kunt u vastleggen in het echtscheidingsconvenant;
• Afspraken over het resultaat van de belastingaangifte kunt u beter ook vastleggen, wie ontvangt of betaalt de bedragen als gevolg van de aangifte.

Partneralimentatie

De Belastingdienst kijkt vooral naar de werkelijke betaalde partneralimentatie in plaats van de overeengekomen bedragen. U mag dus enkel de partneralimentatie aftrekken die u ook daadwerkelijk hebt voldaan aan uw ex-partner. Bovendien tellen ook mee de bedragen die u verrekend hebt.

Ontvangt u partneralimentatie, dan dient u ook de bedragen aan te geven die u zou kunnen incasseren en eveneens de verrekende bedragen.

Schenkbelasting en echtscheidingsconvenant

Indien er sprake is van overbedeling en dit bedrag wordt kwijtgescholden, dan kan er sprake van schenkbelasting zijn. De Belastingdienst adviseert om bij zo’n situatie rekening te houden in het echtscheidingsconvenant teneinde verrassingen te voorkomen.

Huurtoeslag en hypotheek

Het komt soms voor dat iemand huurtoeslag aanvraagt en nog een woning met hypotheek op zijn of haar neem heeft staan. Ook dan is de Belastingdienst bevoegd om uw aanvraag tot huurtoeslag te weigeren. Dit kan een extra reden zijn om snel te worden ontslagen uit de hypotheek en eigendom van de woning.

De reden dat de Belastingdienst checkt of u nog een woning bezit hangt samen met eventueel vermogen dat aan deze woning en hypotheek zit.

Waardering van de gezamenlijke woning

De eerste stap in het proces is het bepalen van de waarde van de woning en eventueel gekoppelde aflosproducten. Indien u samen de echtscheiding regelt en op goede voet overleg kunt voeren mag u samen tot een waarde van de woning komen. U kunt hierbij vertrekken vanuit verkoopprijzen van woningen uit uw straat of buurt of zelfs aanknopen bij de WOZ-waarde. Het gaat er uiteindelijk om of u een realistische waarde kunt bepalen.

Hier ontstaan vaak tegengestelde belangen. Immers, de partner die de woning verlaat heeft belang bij een zo hoog mogelijke waarde en de partner die achterblijft wil als ‘koper’ vaak de meest gunstige prijs betalen. Het komt voor dat u hier samen niet meer uitkomt en een deskundige wenst in te huren. In sommige samenlevingsovereenkomsten zijn hier al afspraken over gemaakt zodat u deze afspraken erbij kunt nemen.

U kunt besluiten om gezamenlijk één taxateur aan te wijzen of meerdere makelaars of taxateurs een waardebepaling te vragen en de gemiddelde uitkomst van deze waardebepalingen als uitgangspunt te nemen. Vaak is het verstandig om een taxatierapport uit te laten brengen. De meeste geldverstrekkers wensen toch inzage te hebben in de waarde van uw woning op het moment dat men de hypotheekaanvraag gaat beoordelen.

Voorbeeld akte van verdeling

Op het moment dat u gezamenlijk de prijs hebt bepaald voor het over te kopen bedrag legt u deze afspraken vast in een akte van verdeling. Immers, de achterblijvende partner dient de andere helft van de woning nog te kopen.

Van klanten krijgen wij vaak de vraag waarom een akte van verdeling nog nodig is als er reeds een echtscheidingsconvenant is. In het echtscheidingsconvenant maakt u ook nog andere afspraken rondom uw echtscheiding en bezittingen en spreekt u het voornemen uit wie de woning gaat overnemen. Daarmee is de overdracht van de woning namelijk nog geen feit, dat kan uitsluitend een notaris regelen. Het echtscheidingsconvenant wordt ook nog getoetst door de rechtbank waardoor dit document eerder in het proces ontstaat. De akte van verdeling ziet uitsluitend toe op de formele overdracht van het over te kopen deel van de woning. Kortom een echtscheidingsconvenant is niet gelijk aan een akte van verdeling en beide documenten zijn noodzakelijk.

Overigens is een echtscheidingsconvenant alleen aan de orde bij een echtscheiding en niet bij een relatiebreuk indien u als samenwoners de woning hebt gekocht.

Onderstaand treft u een voorbeeld van een akte van verdeling aan. U kunt lezen dat het een juridisch document is waarin de afspraken over het einde van uw relatie en de overname van de woning met hypotheek is geregeld. De notaris bekrachtigd dit document na goedkeuring door de geldverstrekker :

Akte van verdeling online notaris

Zoals hiervoor al te lezen is dient u te beschikken over een akte van verdeling om de hypotheek op 1 naam te krijgen. U kunt hiervoor een lokale notaris kiezen, maar dit proces kan tegenwoordig ook grotendeels online geregeld worden door een internetnotaris. Eén van de partijen dient alsnog te verschijnen tijdens het ondertekenen van de akte van verdeling. De tarieven zijn vaak vriendelijker.

Voor een online proces van de akte van verdeling dient uw aanvraag te voldoen aan de volgende eisen :

• U woont beiden in Nederland en de te verdelen woning is in Nederland gelegen;
• U hebt bindende afspraken met elkaar gemaakt over de verdeling van de hypotheek en de verbonden producten;
• Er is geen sprake van : faillissement, surseance van betaling of onder curatele stelling;
• Er liggen beslagen op de woning;
• U beheerst de Nederlandse taal zowel schriftelijk als mondeling;
• Daarnaast beschikt u over een e-mailadres omdat de communicatie veelal digitaal verloopt.

Overwaarde van de woning

Op het moment dat de uitkomst van de taxatie of waardebepaling bekend is ontstaat er overwaarde of onderwaarde. Van overwaarde is sprake indien de waarde van de woning hoger is dan de openstaande hypotheek. Van onderwaarde is sprake indien de situatie omgekeerd is en de hypotheek hoger is dan de getaxeerde waarde.

Blijkt dat er sprake van overwaarde is en u als achterblijvende partner uw ex dient uit te kopen dan kunt u dit betalen vanuit spaargeld of door middel van een verhoging van de hypotheek. Op het moment dat u de hypotheek wenst te verhogen dient u sowieso de waarde van de woning te laten taxeren. Deze taxatiewaarde kan overigens ook afwijken van de eerder samen vastgestelde waarde. De bank neemt beide waardes in behandeling en beoordeelt de zaak individueel.

Onderwaarde en restschuld

Blijkt dat er sprake van onderwaarde is dan ontstaat er op dat moment een restschuld. U mag gezamenlijk afspraken maken over het afkopen van gekoppelde aflossingsproducten zoals een spaarhypotheek, spaarhypotheek of kapitaalverzekering. Per saldo bent u, indien er geen andere afspraken zijn gemaakt, gezamenlijk verantwoordelijk voor deze restschuld.

In de meeste gevallen geeft de vertrekkende partner een vergoeding aan de overnemende partner voor zijn of haar aandeel in de onderwaarde.

Bestaande hypotheek

Uw bestaande hypotheek bezit u gezamenlijk en bij de situatie van ontslag uit de hoofdelijke aansprakelijkheid blijven de meeste afspraken met de bank of geldverstrekker in stand. Zo sluiten de meeste geldverstrekkers in hun voorwaarden uit dat u een nieuw rentecontract kunt afsluiten, maar bent u verplicht om het bestaande rentecontract uit te dienen. Tenzij u dit wenst af te kopen met een eventuele boeterente.

Uw bestaande hypotheek bestaat ook uit een aflossingsvorm, tenzij u een volledig aflossingsvrije hypotheek hebt afgesloten. Indien u een aflossingsproduct gekoppeld hebt aan uw hypotheek dient u hierover afspraken te maken in het echtscheidingsconvenant. In ieder geval hebt u recht op de helft van de waarde van dit product. In sommige gevallen kan de vertrekkende partner dit product ook nog fiscaal geruisloos voortzetten en koppelen aan een nieuwe hypotheek.

De spelregels wat u precies kunt doen met het aflossingsproduct hangt ook samen met het acceptatiebeleid van de bank of geldverstrekker, de regels rondom NHG en de Belastingdienst.

Welke keuzes zijn er rondom aflosproducten van uw hypotheek?

We gaan van de situatie uit dat u nu beschikt over een spaarverzekering (spaarhypotheek) of een bankspaarrekening (bankspaarhypotheek). Dit zijn de meest voorkomende aflosproducten van de laatste jaren. In de jaren negentig werden er ook veel kapitaalverzekeringen verkocht. Nu zijn deze ook wel beter bekend onder de noemer woekerpolis.

Bij het afsluiten van deze hypotheekvormen heeft u, als het goed is, een bewuste keuze gemaakt of de polis in box 1 of box 3 opbouwt. Het verschil tussen deze twee keuzes is fiscaal gedreven. Een opbouw in box 1 betekent dat u over de waarde van het product gedurende de looptijd geen vermogensrendementsheffing hoeft te betalen, en de uitkering alleen onbelast kunt gebruiken voor het aflossen van een zogeheten eigenwoningschuld. Heeft u er destijds voor gekozen om in box 3 op te bouwen dan heeft u de vrijheid om de uitkering te gebruiken voor andere doelen dan de eigenwoningschuld. De waarde van het product telt dan wel jaarlijks mee voor de bepaling van uw vermogen in box 3.

Om het niet te ingewikkeld te maken gaan we uit van de meest voorkomende situatie in de voorbeelden hieronder. Namelijk een aflosproduct met een spaardeel in box 1.

Splitsen

Indien u hebt afgesproken om de waarde van het aflosproduct te splitsen is dit een kwestie van voorleggen aan de geldverstrekker. Op voorhand is namelijk niet te zeggen of de geldverstrekker dit verzoek zal honoreren. Dit maakt onderdeel uit van de totale beoordeling van de aanvraag tot ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid.

Zo kan een geldverstrekker van mening zijn het nodig is om de complete waarde van het aflosproduct gekoppeld te houden aan de hypotheek. In zo’n situatie kunt u besluiten om de vertrekkende partner de waarde te vergoeden met uw spaargeld of uit te ruilen tegen andere waardevolle zaken. Dit zijn typisch afspraken die u kunt vastleggen in een echtscheidingsconvenant. Samenwoners mogen dit onderling regelen hoe ze zaken verdelen.

Het nadeel bij een vergoeding voor de waarde uit te keren is dat u als vertrekkende partner het aflosproduct niet kunt voortzetten met een nieuwe hypotheek. In sommige gevallen heeft een vertrekkende partner daar ook geen goed gevoel bij en wenst men liever een nieuwe frisse start te maken. Financieel hoeft dit niet altijd de meest gunstigste keuze te zijn.

Stopzetten

De meest radicale keuze is om te stoppen met het aflosproduct. Wel dient u dan de waarde te gebruiken om de hypotheek af te lossen. Ook hier geldt weer dat de geldverstrekker een stem in het proces heeft. Vindt deze bijvoorbeeld dat uw inkomen als achterblijvende partner te laag is voor de openstaande hoofdsom dan kan men soms het ontslag uit de hoofdelijke aansprakelijkheid alleen verstrekken indien u tot stoppen van het aflosproduct overgaat.

U dient dan alsnog een afspraak met de vertrekkende partner te maken over het saldo dat vrijkomt.

De keuzes die hier te maken zijn hangen dus niet alleen vast aan uw eigen wensen op dit punt. Wij kunnen u bijstaan in het uitzoeken van de verschillende opties en het regelen ervan.

Hoe beoordeelt een bank of u in aanmerking komt voor de hypotheek?

Gelukkig is er bij deze situatie meer ruimte voor maatwerk bij de meeste geldverstrekkers. Zo dient een bank of geldverstrekker zorgvuldig te beoordelen of er een mogelijkheid is om de hypotheek te behouden met het oog op het voorkomen van een executieverkoop. In zo’n situatie bent u namelijk een stuk slechter af en heeft u geen woonruimte meer.

Zo kunnen wij de hypotheekaanvraag begeleiden en een persoonlijke toelichting schrijven die uitgaat van uw werkelijke lasten en inkomen.

Het is bij deze beoordeling belangrijk om goed inzicht te hebben in uw financiële positie. Een aantal vragen is daarbij in elk geval belangrijk en kunt u zelf al voorbereiden indien u te maken krijgt met deze situatie :

• Wat is de ontwikkeling van uw (spaar) vermogen van de laatste jaren?
• Bent u aantoonbaar in staat geweest om de afgelopen jaren structureel te sparen?
• Heeft u geen kredieten afgesloten (stapelen) de laatste tijd?
• Waarom bent u zelf van mening dat u de lasten kunt betalen. Dit is een vormvrije tekst.

NHG beheertoets

Omdat de banken onderling hebben afgesproken dat woningbehoud een belangrijk punt is zijn de regels iets ruimer. Het is hierdoor iets makkelijker om een bestaande hypotheek te behouden dan een compleet nieuwe hypotheek af te sluiten. Meer informatie hierover valt in dit artikel te lezen over behoud in combinatie met NHG en een hypotheek.

Hypotheek en woning aanhouden als onverdeelde boedel

Mocht het niet lukken om de hypotheek over te nemen kunt u ook kiezen om voorlopig de hypotheek en woning onverdeeld te laten. In veel situaties is dit om de kinderen in de huidige vertrouwde omgeving blijvend op te laten groeien. Ook kwam het tijdens de kredietcrisis voor om betere tijden af te wachten om een restschuld te vermijden.

Ongeacht de motivatie is het aan te raden om duidelijke afspraken te maken over deze periode van onverdeeldheid. Over de volgende onderwerpen zou u afspraken kunnen maken :

• Welke keuzes worden er gemaakt dienen te worden met betrekking tot verlenging van de rentevaste periode of wetswijzigingen aangaande hypotheken.
• Wie draagt de kosten van het onderhoud aan de woning;
• Wie mag er in de woning blijven wonen en tegen welke vergoeding;
• Recht van eerste koop als één van jullie beiden de woning toch in de toekomst wenst over te nemen (tegen een vooraf overeengekomen waarde of waarderingsmethode);
• Afspraken over een toekomstige verkoop, zoals de keuze van de verkopend makelaar en praktische zaken wie de bezichtigingen doet en de woning opruimt et cetera.

Maakt u geen afspraken over de verdeling van de lasten dan schrijft de wet voor dat de kosten voor gescheiden partners door ieder voor de helft worden voldaan. Ongeacht wie er in de woning woont. Dit zegt niets over de afspraken tussen u en de bank. U mag hier samen afwijkende afspraken over maken, alleen de bank gaat voor op deze afspraken bij betalingsproblemen.

De wettelijke verdelingsregel geldt overigens alleen voor de eigenaarslasten. De gebruikerslasten, zoals gas/water/licht zijn voor rekening van de bewonende partner.

Ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid hypotheek met NHG

Als u reeds een hypotheek met NHG hebt ontstaat er een nieuwe dynamiek. De stichting achter NHG heeft namelijk ook regels opgesteld die een rol spelen indien u te maken hebt met een restschuld. In sommige situaties komt u in aanmerking voor kwijtschelding van deze restschuld. Echter dan dient geen van beide partners de woning alleen te kunnen betalen. U dient dan verplicht mee te werken aan de zogeheten Inkomens- en Vermogenstoets.

De geldverstrekker mag in een dergelijke situatie de hypotheek met NHG voortzetten met u of uw nieuwe partner. In deze laatste situatie wordt er een nieuwe geldnemer toegevoegd. Dan dient voldaan te worden aan de NHG-normen van het moment van aanvraag. De nieuwe partner dient dan tevens eigenaar, hoofdelijk schuldenaar en bewoner te worden. Er is niet opnieuw de premie van 1% voor NHG van toepassing.

Middels bijgevoegd schema is te lezen hoe de procedure verloopt bij een relatiebreuk indien u een hypotheek met NHG hebt.

Levensverzekering en hoofdelijk ontslag

Bij het afsluiten van uw hypotheek kan de geldverstrekker de verplichting hebben opgelegd voor het afsluiten van een overlijdensrisicoverzekering. In de volksmond een levensverzekering genoemd.

De regel is meestal dat een levensverzekering verplicht is voor het bedrag dat boven de 80% van de waarde van de woning wordt geleend. Dat risico van minimaal 20% wenst de bank afgedekt te hebben indien u voortijdig komt te overlijden. De minimale looptijd is meestal 10 jaar.

Zodra u met een echtscheiding te maken krijgt en met de procedure van hoofdelijk ontslag ontkomt u er niet aan om ook over de levensverzekering na te denken. Meestal is de oplossing om de oude levensverzekering te beëindigen en een nieuwe af te sluiten die past bij uw nieuwe situatie. Immers, blijft de oude verzekering doorlopen dan ontvangt uw ex-partner mogelijk nog een uitkering vanuit deze levensverzekering.

Er kan nog en waarde in de polis aanwezig zijn. Ook dan dient u stil te staan bij dit onderwerp en afspraken over de verdeling te maken.

Ook kunt u te maken hebben met gewijzigde gezondheidsomstandigheden. Blijkt u moeilijker in aanmerking te komen voor een nieuwe levensverzekering dan zou u de polis van de bestaande levensverzekering kunnen redigeren.

Scheiden en de overlijdensrisicoverzekering

Bij het aanvragen van een overlijdensrisicoverzekering dient u een begunstigde op te nemen. Vaak is dit de echtgenoot of echtgenote. Ook komt het voor dat de begunstiging op naam van een persoon is en niet gekozen is voor de omschrijving echtgenoot of echtgenote. Hierdoor kan een ongewenste situatie ontstaan bij een eventueel overlijden.

Bijvoorbeeld als u bent gescheiden en hertrouwd en u komt te overlijden. Stel dat u als begunstigde uw voormalige echtgenoot als echtgenote persoonlijk als begunstigde hebt genoemd gaat de uitkering vanuit de overlijdensrisicoverzekering ook daadwerkelijk naar deze persoon.

Als dit niet uw bedoeling is dan is het noodzakelijk om uw verzekeringspolis te laten aanpassen.

Mocht u besluiten de overlijdensrisicoverzekering af te kopen dan kan er nog sprake van een afkoopwaarde zijn. Dat is ook het geval bij een overlijdensrisicoverzekering. Vooral bij oudere levensverzekeringen kan dit bedrag behoorlijk open. In sommige situaties kunt u daar de kosten van de procedure voor het overnemen van de hypotheek van voldoen.

Dient mijn ex mee te werken aan het verzoek tot hoofdelijk ontslag?

Heeft u te maken met een situatie waarbij uw ex partner weigert mee te werken aan het verzoek tot ontslag uit de hypotheekakte dan is dit een lastige situatie. Wettelijk is er geen dwangmiddel om medewerking af te dwingen. Wil uw ex partner niet meewerken dan is een juridische procedure een mogelijke oplossing, maar zelfs die route is geen garantie voor succes. De rechter neemt de belangen van alle partijen in overweging en een gedwongen verhuizing is vaak geen optie.

Het is altijd verstandig om in het echtscheidingsconvenant een duidelijke afspraak op te nemen over de wijze van toedeling van de gezamenlijke woning. Ook raden wij u ten zeerste aan om een termijn hierover af te spreken. In de praktijk is dit vaak een heikel gespreksonderwerp wat makkelijk doorgeschoven kan worden.

Toch is het verstandig om wel door te praten over dit onderwerp en hier duidelijke afspraken over te maken. Zo voorkomt u een situatie waarbij u als vertrekkende partner geparkeerd staat voor een lange periode. Immers als uw ex partner geen mogelijkheid heeft om de hypotheek op zijn of haar naam te krijgen en u geen verdere afspraken gemaakt hebt over de verkoop van de woning ontstaat er een lastige situatie.

Recente uitspraak

Recent heeft de Rechtbank Rotterdam beslist in een zaak waarbij twee ex partners sinds 2006 gescheiden zijn en mevrouw nog steeds in de hypotheekakte stond. Dit vond zij niet wenselijk en wil ontslagen worden uit de hypotheekakte of dat de voormalige woning zou worden verkocht. De rechter heeft duidelijk beslist dat dit geen redelijk en billijk verzoek was en heeft deze mevrouw zelfs verplicht om € 1.787 aan kosten te vergoeden voor de juridische procedure.

Zelfs een scheiding waarin partners sinds 2006 uit elkaar zijn is geen reden voor de rechter om de man te dwingen de woning te verkopen. De vrouw in kwestie is dus geheel afhankelijk van de grillen van haar ex man en pas als de woning is verkocht en de hypotheek is afgelost is zij vrij van alle risico’s rondom de hypotheek.

Wel dient de partner die de hypotheek wenst over te nemen zijn of haar best te doen om de hypotheek op één naam te krijgen. In een andere zaak waarbij twee voormalige gehuwden proberen afspraken over de woning te maken is de Rechtbank Rotterdam onverbiddelijk. Deze uitspraak dateert van 30 mei 2018 en is redelijk recent. Daar staat de rechter wel toe dat de woning wordt verkocht. De man is inmiddels werkloos geraakt en betaalt de hypotheeklasten niet meer. Dat is een overduidelijke situatie waarbij de rechter het belang van de vrouw laat voorgaan.

Om dergelijke problemen te voorkomen is het verstandig om tijdens de echtscheidingsprocedure al duidelijkheid te hebben over de haalbaarheid. Dit is namelijk met een quickscan voor een hypotheekadviseur relatief snel te bepalen. Dan weten beide partijen met grote mate van zekerheid waar ze, voorafgaand aan het indienen van het echtscheidingsverzoek, aan toe zijn en valt er ook een plan B te bepalen.

Blijkt dat het overnemen van de hypotheek door u of uw ex partner niet haalbaar is hoeft deze optie niet verder onderzocht te worden en kan er gesproken worden over verkoop van de gezamenlijke woning. Dat maakt de verdere procedure dan duidelijker.

Dient mijn ex-partner mee te betalen aan de boeterente?

Indien u een nieuwe hypotheek wenst af te sluiten of uw bestaande hypotheek wenst over te sluiten dient u de afspraken uit het oude hypotheekcontract in acht te nemen. Stel dat de rente nog enkele jaren vaststaat is het mogelijk dat u een boeterente dient te betalen.

Is mijn ex dan ook verplicht mee te betalen aan het vergoeden van deze boeterente? U gaat de nieuwe hypotheek alleen aan is uw wens en u kunt uw ex niet dwingen hieraan bij te dragen. Tenzij u hier afspraken over maakt. Dat mag u samen afspreken en vastleggen.

Een argument wat spreekt voor een bijdrage is dat de kosten bij verkoop van de woning ook gedeeld zullen worden. Mogelijk is uw ex-partner gevoelig voor een dergelijk idee en wenst deze een deel van de boeterente te vergoeden.

Wie betaalt de kosten van de akte van verdeling?

Dat is een vraag die vaak gesteld wordt. De wet bepaalt overigens niets over wie deze kosten dient te betalen. Daar dient u zelf afspraken over te maken. De meest gehanteerde afspraak is dat ieder de helft van de kosten draagt.

U kunt overigens op voorhand afspraken maken over de kosten van de verdeling in uw samenlevingsovereenkomst. In de praktijk zien we dat hier nauwelijks afspraken over worden gemaakt, alleen het levert op het moment van uw relatiebreuk veel onenigheid op. Als duidelijk is wie verantwoordelijk is voor deze kosten hoeft u daar niet langer over na te denken.

Onder de kosten van ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid vallen ook de kosten van het hypotheekadvies en de bank om de hypotheek op één naam te zetten.

Echtscheiding en krediet

Bent u tijdens uw huwelijk een doorlopend krediet of persoonlijke lening aangegaan? In de meeste gevallen hebt u dan ook getekend voor de hoofdelijkheid. Dat betekent dat u, net als voor de hypotheek, ook na de scheiding verantwoordelijk blijft voor de verplichtingen uit dit krediet.

Maakt u in het echtscheidingsconvenant afspraken over deze kredieten dan is een opvolging van deze afspraken erg belangrijk. In veel situaties lukt het uw ex-partner niet om het krediet geheel op zijn of haar naam te krijgen. Als u dit laat lopen kan uw ex nog steeds geld opnemen uit dit krediet tot de limiet en betaalt u mee indien er betalingsproblemen ontstaan.

Dit blijkt bijvoorbeeld uit een uitspraak van het Kifid van 28 mei 2018. De twee voormalige echtelieden zijn in 2004 gescheiden. In 2016 krijgt de ex-partner betalingsproblemen en ABN Amro verhaalt deze betaling ook op de vrouw. Deze stelt dat de bank heropnamen had behoren te weigeren en wenst niet aansprakelijk te worden gehouden voor deze schuld. Toch gaat het Kifid niet mee in deze eisen en wijst de vordering af.

Regelt u de afhandeling van het ontslag uit de hoofdelijkheid van een krediet of hypotheek niet voldoende dan kunt u hier tot in lengte van jaren mee achtervolgd worden. Zo blijft bij een krediet dit zichtbaar in het BKR tot het is afgelost en hindert dit u mogelijk bij het kopen van een huis of aangaan van een nieuwe lening of private leaseovereenkomst.

Fiscale spelregels

Op het moment dat u besluit de andere helft van de woning over te kopen heeft u te maken met nieuwe fiscale spelregels. Tenminste indien uw oude hypotheek al bestond voor 2013. Een klein voorbeeld. Stel dat u samen met uw ex-partner een aflossingsvrije hypotheek van € 200.000 heeft en u wenst de helft van de woning over te kopen die een waarde van eveneens € 200.000 heeft. Dan mag uw nieuwe hypotheek nog slechts € 100.000 aflossingsvrij zijn om in aanmerking voor de renteaftrek te komen. De andere helft dient u ten minste annuïtair af te lossen.

U mag dan opnieuw 30 jaar de gelegenheid nemen om de hypotheek af te lossen en de rente af te trekken.

Ook bestaat er de zogeheten scheidingsregeling voor de aftrek van de hypotheekrente tijdens de scheidingsperiode. U mag 24 maanden lang de hypotheekrente nog in aftrek nemen als u de woning hebt verlaten en de rente hebt voldaan. Dit mag alleen gedurende de periode dat de woning niet daadwerkelijk is overgedragen en dus verdeeld.

Er zijn specifieke situaties denkbaar waarbij u de betaalde lasten mag aftrekken als betaalde alimentatie. Voor de ontvangende partner is dit dan belast als zijnde partneralimentatie. Dit is erg afhankelijk van de omstandigheden en uw persoonlijke situatie om daar stellige uitspraken over te doen.

Zijn de kosten fiscaal aftrekbaar voor hoofdelijk ontslag

De kosten die samenhangen met het wijzigen van de hypotheek zijn fiscaal aftrekbaar. Aangezien u ook een deel van de woning overneemt van uw ex-partner komen hier ook kosten om de hoek kijken. De notaris brengt hier een tarief voor in rekening. Dit deel van de kosten is niet aftrekbaar omdat dit samenhangt met het verkrijgen van eigendom. Alleen de kosten voor het aanpassen van de hypotheek zijn aftrekbaar in uw jaarlijkse belastingaangifte.

Wenst u hulp bij het proces tot ontslag van hoofdelijke aansprakelijkheid? Tijdens een kosteloos kennismakingsgesprek kunnen wij u van relevante informatie voorzien.

Voorbereiding procedure ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid

Wat kan ik zelf doen om mij goed voor te bereiden op deze procedure? Er komen veel zaken op u af bij het scheidingsproces. Hoewel de beslissing om te scheiden met veel emoties en impact gepaard gaat zit er ook een zakelijke kant aan een scheiding. Hierdoor kunt u gestructureerd een overzicht van uw financiële situatie in kaart brengen.

Wij raden aan om te beginnen met het verzamelen van de volgende documenten die handig kunnen zijn voor het bepalen van de marsroute :

• Uw trouwakte  eventueel aangevuld met huwelijkse voorwaarden;
• Samenlevingsovereenkomst indien u niet gehuwd bent;
• De akte van geregistreerd partnerschap;
• Een akte van erkenning van uw kinderen indien van toepassing;
• Jaaropgaves van uw inkomen en financiële producten zoals een hypotheek;
• De meest recente aangifte inkomstenbelasting;
• Pensioenoverzichten van pensioenen opgebouwd tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap;
• Overzichten van schulden en offertes van de destijds afgesloten hypotheek.

Loopt u vast bij het maken van afspraken of wenst u hulp bij het bepalen van de financiële haalbaarheid van uw wensen? In een dergelijke situatie kan een gespecialiseerd financieel adviseur van ons kantoor hulp bieden. Zo kunt u met een gerust hart onderbouwde keuzes maken tijdens de scheidingsprocedure.

Vertel ons uw verhaal